Bir sabah aynaya baktığınızda saçlarınız arasında bozuk para büyüklüğünde bir boşluk fark ediyorsunuz… Saç dipleri sağlıklı, kaşıntı yok, kızarıklık yok ama o bölgedeki saçlar bir anda kaybolmuş. İşte bu tablo, dermatoloji pratiğinde sıkça gördüğümüz alopesi areataya, yani halk arasındaki adıyla saçkıran hastalığına işaret ediyor olabilir.Alopesi areata nedir? Neden olur?
Alopesi areata, saçlı deride, sakal, kaş veya vücudun diğer kıllı bölgelerinde, genellikle yuvarlak veya oval şekilli dökülme alanlarıyla seyreden ve ani gelişen bir saç kaybı hastalığıdır. Bu durum bulaşıcı değildir. Nedeni tam olarak bilinmese de bağışıklık sisteminin kendi saç köklerine karşı geçici bir saldırıya geçmesi sonucu ortaya çıkar. Vücut, yanlışlıkla saç köklerini “yabancı” olarak algılar ve geçici olarak büyümesini durdurur. Bağışıklık sisteminin bu yanlış yönlenmesi de genellikle stresli dönenmleri takiben ortaya çıkar. Ancak genetik yatkınlık, tiroid hastalıkları ya da bazı viral enfeksiyonlar da tetikleyici olabilir.Hastalığın seyri nasıldır?
Alopesi areata bazen tek bir bölgede sınırlı kalır, bazen de birden fazla alanda dökülme gelişebilir. Çok nadir de olsa tüm saçların (alopesi totalis) ya da tüm vücut kıllarının (alopesi universalis) döküldüğü ileri formlar da vardır. Ancak sevindirici olan şu ki, çoğu vakada saçlar yeniden çıkar. Kökler ölmez; sadece geçici olarak “uykuya” geçer. Ancak hastalık uzun süre tedavisiz kaldığında, uykudaki saç kökleri yavaş yavaş küçülerek, kalıcı olarak yok olma sürecine girebilir.Tedavi mümkün mü?
Evet, çoğu zaman mümkündür. Tedavide amaç bağışıklık sisteminin bu yanlış tepkisini kontrol altına almak ve saç köklerini yeniden aktive etmektir. Bunun için cilde sürülerek uygulanan topikal tedaviler, çeşitli bölgesel enjeksiyon tedavilerini içeren yöntemler veya ilerleyen vakalarda sistemik tedavi alternatifleri vardır. Tedavide sabır çok önemlidir. Çünkü saç kökü yeniden canlansa bile, görünür bir uzama için haftalar hatta aylar gerekir. Bu süreçte saçların yeniden çıkacağına inanmak, stres yönetimine önem vermek ve dermatoloğunuzun önerilerini istikrarlı şekilde uygulamak tedavinin en önemli parçasıdır.Kısacası alopesi areata estetik bir sorun gibi görünse de, altında bağışıklık sistemiyle ilişkili karmaşık bir süreç yatar. İyi haber şu ki, çoğu vakada geri dönüş mümkündür. Önemli olan vakit kaybetmeden tedaviye başlamaktır. Saçlarımız, vücudumuzun sessiz dili gibidir; çoğu zaman içsel bir dengesizliği dışa vurur. Bu dönemi geçici bir misafirlik gibi görmek, hem ruhsal hem fiziksel iyileşmeyi hızlandırır.
Alopesi areata, saçlı deride, sakal, kaş veya vücudun diğer kıllı bölgelerinde, genellikle yuvarlak veya oval şekilli dökülme alanlarıyla seyreden ve ani gelişen bir saç kaybı hastalığıdır. Bu durum bulaşıcı değildir. Nedeni tam olarak bilinmese de bağışıklık sisteminin kendi saç köklerine karşı geçici bir saldırıya geçmesi sonucu ortaya çıkar. Vücut, yanlışlıkla saç köklerini “yabancı” olarak algılar ve geçici olarak büyümesini durdurur. Bağışıklık sisteminin bu yanlış yönlenmesi de genellikle stresli dönenmleri takiben ortaya çıkar. Ancak genetik yatkınlık, tiroid hastalıkları ya da bazı viral enfeksiyonlar da tetikleyici olabilir.Hastalığın seyri nasıldır?
Alopesi areata bazen tek bir bölgede sınırlı kalır, bazen de birden fazla alanda dökülme gelişebilir. Çok nadir de olsa tüm saçların (alopesi totalis) ya da tüm vücut kıllarının (alopesi universalis) döküldüğü ileri formlar da vardır. Ancak sevindirici olan şu ki, çoğu vakada saçlar yeniden çıkar. Kökler ölmez; sadece geçici olarak “uykuya” geçer. Ancak hastalık uzun süre tedavisiz kaldığında, uykudaki saç kökleri yavaş yavaş küçülerek, kalıcı olarak yok olma sürecine girebilir.Tedavi mümkün mü?
Evet, çoğu zaman mümkündür. Tedavide amaç bağışıklık sisteminin bu yanlış tepkisini kontrol altına almak ve saç köklerini yeniden aktive etmektir. Bunun için cilde sürülerek uygulanan topikal tedaviler, çeşitli bölgesel enjeksiyon tedavilerini içeren yöntemler veya ilerleyen vakalarda sistemik tedavi alternatifleri vardır. Tedavide sabır çok önemlidir. Çünkü saç kökü yeniden canlansa bile, görünür bir uzama için haftalar hatta aylar gerekir. Bu süreçte saçların yeniden çıkacağına inanmak, stres yönetimine önem vermek ve dermatoloğunuzun önerilerini istikrarlı şekilde uygulamak tedavinin en önemli parçasıdır.Kısacası alopesi areata estetik bir sorun gibi görünse de, altında bağışıklık sistemiyle ilişkili karmaşık bir süreç yatar. İyi haber şu ki, çoğu vakada geri dönüş mümkündür. Önemli olan vakit kaybetmeden tedaviye başlamaktır. Saçlarımız, vücudumuzun sessiz dili gibidir; çoğu zaman içsel bir dengesizliği dışa vurur. Bu dönemi geçici bir misafirlik gibi görmek, hem ruhsal hem fiziksel iyileşmeyi hızlandırır.
