İç Hastalıkları ve Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Sait
Buğdacı, gastroparezinin teşhisinde yaşanan zorlukları, tedavisinde
kullanılan son yöntemleri ve hastaların dikkat etmesi gereken durumları
anlattı.İnsan vücudundaki bütün organların yüksek segmentli bir
araç motoru gibi olduğunu ve sessiz bir şekilde 24 saat boyunca düzenli
olarak çalıştığını söyleyen Buğdacı, kalp, mide ve ince bağırsaklarda
değişen durumlara adaptasyon için hız sensörleri bulunduğunu vurguladı.
Buğdacı, “Hızlardaki değişiklikler hastada çarpıntı, şişkinlik, kramp
ağrıları gibi bulgularla ortaya çıkmaktadır. Kalpte sinüs nodu, mide ve
ince bağırsaklardaki cajal hücreleri bu organların çalışma ritmini
düzenleyen minik beyinlerdir. Mide de sayıca daha az olsa da kalp gibi
ritmik çalışır, bu ritmik hareketteki azalma gastroparezidir.” diye
konuştu.BELİRTİLERİ NELER?Gastroparezinin semptom ve bulguları hakkında bilgi veren Buğdacı, şöyle devam etti:“Şişkinlik hissi en sık bulgudur. Mide, içeriğini 4 saatte yüzde 90 boşaltmalıdır. Önceden boşalmayan yiyeceklere yenileri ekleneceği de düşünüldüğünde
yemekten hemen sonra meydana gelen şişlik varlığında gastroparezi
düşünülmelidir. Karın ağrısı, reflü ve göğüs ağrısı (reflüsü olan
hastalarda gastroparezi daha da kötüleşmeye neden olur), kusma, diyabet
ilaçlarının etkisiz olması (mideden bağırsağa geçmemesi nedeniyle) ve
kan glikoz düzensizliği, hazımsızlık ve kilo kaybı en belirgin
bulgularıdır. Gastroparezideki şişkinlik, hazımsızlık, gaz ve midede
ağrı gibi semptomlar, diğer mide rahatsızlıklarının tipik
belirtileridir. Bu nedenle hastanın doktora başvurmasından sonra daha
çok diğer mide rahatsızlıklarına yönelik tedaviler uygulanır. Bu
şikayetler uzun süre devam ettiği ve verilen tedavilere cevap
alınamadığı için yapılan standart rutin tetkiklerden sonra gastroparezi
teşhisi konulur.”MİDE BOTOKSU NEDEN OLABİLİRŞeker hastalarının yüzde 30’unda gastropareziye rastlandığını ancak sağlıklı
insanların da bu hastalığa yakalanabileceğini kaydeden Buğdacı,
gastroparezinin kadınlarda, erkeklere göre daha sık görüldüğünü aktardı.Gastroparezinin birçok nedeni olduğuna dikkati çeken Buğdacı, “Potasyum, magnezyum ve
kalsiyum gibi kan mineral değişiklikleri, tiroit yetmezliği, ilaçlar
(özellikle narkotik gurubu ağrı kesiciler) ve günümüzün popüler
zayıflama yöntemi mide botoksu bu hastalığın önemli nedenleri
arasındadır.” ifadelerini kullandı.Prof. Dr. Mehmet Sait Buğdacı, teknolojinin ilerlemesiyle gastroparezi tanısı için çok farklı
yöntemler kullanıldığını belirterek, “Sintigrafi ve wireless motilite
kapsülü ile kesin tanı konur. Sintigrafide radyonüklitle işaretli
maddeler kullanılırken motilite kapsülleri; mide içindeki asit düzeyi,
mide boşalma zamanı, bağırsakların çalışma düzeni gibi detaylar
vermektedir. Kalp EKG’si gibi mide için de EGG (elektrogastrografi)
geliştirilmiştir. EGG ile mide hareketleri 24 saat
değerlendirilebilmektedir.” şeklinde konuştu.“LİFLİ GIDALAR AZALTILMALI”Gastroparezi hastalarının sabah iyi beslenmesi gerektiğine ve bu öğünde katı gıdalar tüketmelerinin önemine vurgu yapan Buğdacı, “Her ne kadar genel anlamda pek çok hastanın sağlıklı beslenme diyeti listesinde yer alsa da lifli
gıdalar bu hasta grubunda azaltılmalıdır. Aşırı lifli beslenme bu
hastalarda, midede bezoar adı verilen taşlaşmış yiyecek yumaklarına
neden olabilir.” dedi.Buğdacı, gün içinde egzersiz ve tempolu
yürüyüşle mide içeriğinin kolayca ve yer çekimi etkisiyle
boşalabildiğine dikkati çekerek, gastroparezi hastalarına egzersiz
yapmayı ve yürümeyi önerdi.Buğdacı, Avrupa Gastroenteroloji ve
Hepatoloji Dergisinde yayınlanan bilimsel bir makalede zencefil
kullanımının gastroparezi tedavisinde yararlı olduğunun tespit
edildiğini dile getirerek, “Ancak genel bir prensip olarak altını
çizerek belirtmek gerekirse bitkisel ilaçlar ilk basamakta ve tek başına kullanılmamalıdır. Çünkü bitkisel kürlerin çoğunda ne kadar doz, ne
kadar süre kullanılması gerektiği standardize edilmemiştir. Ayrıca pek
çok kez zararlı yan etkileri ile karşılaşmış biri olarak bitkisel
kürlerin uzun süreli kullanımındaki yan etkilerinin bilinmediğinin
altını çizmek isterim. Tedavide mide hareketini artıran metoklopramid,
eritromisin, domperidon içeren ilaçlar öncelikle denenmelidir. Bu
ilaçlara yanıtsız olgularda, alternatif tedavi olarak sandostatin
denenebilir.” diye konuştu.MİDE PİLİ KULLANILABİLİRAlternatif tedavi yöntemleri hakkında da bilgi veren Buğdacı, sözlerini şöyle tamamladı:“Hassas bağırsak sendromunda kullanılan tegaserodun gastroparezide de yararlı
olduğu gösterilmişse de araştırma aşamasında 10 binden fazla hastanın
birkaçında kalp ve beyinle ilgili yan etkiler çıkması nedeniyle soru
işaretleri oluşmuştur. Aradaki ilişki araştırılmaktadır. Mide pili; kalp pili gibi elektriksel uyarı üreterek midenin kasılmasını uyarır ve
boşalmasını sağlar. Obezite tedavisinin yanı sıra mide boşalmasını
uyarmak için gastroparezide geleceğin tedavileri arasındadır. Cerrahiye
alternatif olarak endoskopik olarak POP (peroral piloromyotomi) yöntemi
ile mide çıkışı gevşetilerek gastroparezide boşalmayan mide içeriği
bağırsağa kolayca aktarılabilir. Mide duvarına yaygın olarak enjekte
ederek yaptığımız botoks, tokluk hissini uyarıp içeriğin boşalmasını
geciktirdiği için günümüzün popüler zayıflama yöntemleri arasındadır.
Aynı mantıkla sadece mide çıkışına yapılacak botoks uygulaması da mide
çıkışını sürekli açık tutar ve boşalmayı kolaylaştırır.” (AA)
SAĞLIK
04 Ocak 2020 - 09:28
Teşhisi zor mide hastalığı: Gastroparezi
Mide tembelliği olarak da bilinen gastroparezinin teşhisi, belirtileri diğer mide hastalıklarına benzediği için geç konulabiliyor, bu durum da hastalığın tedavi sürecini zorlaştırabiliyor. Ayrıca mide botoksu hastalığın tetiklenmesinde bir neden olarak da gösteriliyor.
SAĞLIK
04 Ocak 2020 - 09:28